Een recente ontwikkeling is de productie van algenolie als duurzame en schone bron van omega 3. Met omega 3 wordt een groep van meervoudig onverzadigde vetzuren aangeduid. Deze staan ook bekend als de n-3-vetzuren. Belangrijke bronnen voor omega 3 waren tot nu toe met name vis en schaal- en schelpdieren. Overbevissing en de toenemende vervuiling van onze zeeën heeft er voor gezorgd dat er druk wordt gezocht naar alternatieve bronnen voor omega 3 vetzuren. Op dit moment pleiten steeds meer mensen voor het gebruik van microalgen als bron van omega 3. Maar waarom eigenlijk?
Omega 3 en onze gezondheid
Omega 3 vetzuren zijn belangrijk voor onze gezondheid. Omega 3 vetzuren werken in ons lichaam beschermend tegen aandoeningen van hart en bloedvaten. Ook kunnen omega 3 vetzuren er voor zorgen dat chronische ontstekingen verminderen en zijn ze belangrijk voor ons gezichtsvermogen en hersenfunctie. Ze gaan zo het ontstaan van aandoeningen als arteriosclerose, kanker, alzheimer en depressie tegen.
Verhouding omega 3 en omega 6 bepalend!
Bij al deze processen in ons lichaam speelt niet alleen omega 3 een belangrijke rol, maar ook de omega 6 vetzuren. Preciezer gezegd, is juist de verhouding tussen omega 3 en omega 6 in ons lichaam zeer belangrijk. Dit komt omdat beide vetzuurgroepen deels tegenovergestelde effecten kennen. Onderzoek laat zien dat omega 6 en omega 3 het beste worden ingenomen in de verhouding 2,5-3 : 1. Momenteel wordt er vanuit gegaan dat met ons huidige dieet de verhouding tussen omega 6 en 3 is verschoven naar 10 : 1 (of zelfs hoger). Het is daarom zaak goed op ons dieet te letten en onvoldoende inname van omega 3 (wat in veel gevallen zo is) aan te vullen, bijvoorbeeld met supplementen.
Lijnzaadolie als vervanger voor vis?
Sommige mensen adviseren het gebruik van lijnzaadolie of andere plantaardige oliën, zoals chia-, walnoot-, koolzaad- en sojaolie, als alternatieve bronnen voor omega 3. Deze plantaardige oliën bevatten inderdaad een omega 3 vetzuur genaamd alfalinoleenzuur (vaak afgekort tot ALA). Dit is echter een vorm van omega 3 die niet direct in ons lichaam kan worden opgenomen en gebruikt. In ons lichaam moet alfalinoleenzuur (ALA ) dan ook nog omgezet worden tot eicosapentaeenzuur (vaak afgekort als EPA) en decosahexaeenzuur (vaak afgekort als DHA). En juist hier zit het probleem. In ons lichaam vindt deze omzetting nauwelijks plaats. Onderzoek laat zien dat het omzettingspercentage van ALA naar EPA in het menselijk lichaam slechts 7 procent bedraagt. De omzetting van EPA in DHA ligt hier nog ver onder. Vis en schaal- en schelpdieren bevatten wel de bioactieve vormen van omega 3, die in ons lichaam direct gebruikt kunnen worden, namelijk EPA en DHA. De zoektocht naar duurzame en schone vormen van omega 3 ging daarom door.
Algenolie uit microalgen
Microalgen staan aan de basis van het leven in de zee. Ze staan aan het begin van de voedingsketen en zijn tevens verantwoordelijk voor het omega 3 gehalte in vis en schaal- en schelpdieren. De constatering dat microalgen bijzonder rijk zijn aan bioactieve omega 3 vetzuren maken het interessante kandidaten voor een duurzame productie van omega 3. En hoewel de grootschalige productie van mircoalgen op dit moment nog in de kinderschoenen staat, laten de eerste onderzoeken en producenten de enorme potentie van microalgen zien; niet alleen als bron voor omega 3, maar ook als bron voor eiwitten, biogas en farmaceutische en cosmetische basisstoffen en zelfs in de reductie van broeikasgassen.
Wat zijn microalgen eigenlijk?
Algenolie wordt geproduceerd uit bepaalde microalgen. Microalgen zijn alle in het water voorkomende plantachtigen die niet met het blote oog gezien kunnen worden. Microalgen zijn zeer kleine plantachtige organismen (circa 1-50 micrometer groot), die alleen gezien kunnen worden met behulp van een microscoop. In tegenstelling tot andere planten kennen microalgen geen verdeling in wortel, stam en bladeren. Een bekend voorbeeld van een groep microalgen is plankton (het begin van de voedselketen in meren, zeeën en oceanen).
Bekende microalgen voor de productie van algenolie
De productie van algenolie uit microalgen staat op dit moment nog in de kinderschoenen. Dit neemt niet weg dat bepaalde microalgen hier beter geschikt voor zijn dan andere soorten. Bekende microalgen voor de productie van algenolie zijn:
- Chlorella: Sommige chlorella variëteiten produceren grote hoeveelheden aan eicosapentaeenzuur (EPA). Daarnaast is chlorella rijk eiwitten en vitamine B12. Decosahexaeenzuur (DHA) bevat chlorella niet.
- Nannochloropsis: Nannochloropsis is de absolute uitschieter in de productie van eicosapentaeenzuur (EPA). Decosahexaeenzuur (DHA) bevat nannochloropsis niet.
- Schizochrytium: Schizochrytium bevat hogere gehaltes aan zowel eicosapentaeenzuur (EPA) als decosahexaeenzuur (DHA) dan vis. In de wetenschap heerst er op dit moment wel enige onenigheid over de indeling van schizochrytium als macroalg. Sommige wetenschappers gaan, vanwege het feit dat schizochrytium koolhydraten nodig heeft om te overleven, vanuit dat schizochrytium geen macroalg is, maar een eencellige schimmel.
Toepassing van algenolie
Algenolie kan puur worden ingenomen of worden verwerkt in koude gerechten, zoals salades of smoothies. Het valt aan te bevelen algenolie niet in capsulevorm in te nemen. Omega 3 zijn meervoudig onverzadigde vetzuren en zijn daarom slechts beperkt houdbaar. Wanneer je pure algenolie inneemt, kun je direct aan de geur en smaak de versheid en de kwaliteit bepalen. Bij capsules lukt dit helaas niet.
Let op! De inname van algenolie door mensen die bloedverdunners (zowel reguliere medicatie als natuurlijke middelen) nemen of mensen met bloedstollingsafwijkingen, dient altijd te worden besproken met de behandelend arts, zodat bloedwaarden in de gaten kunnen worden gehouden.
Opleiding Algotherapie
De plantengroep algen (zowel microalgen als macroalgen (bijvoorbeeld zeewieren) bevat vele exemplaren die zeer interessant zijn voor onze gezondheid. Meer leren over het gebruik van algen ter ondersteuning van de gezondheid? Meld je aan voor de tweedaagse opleiding Algotherapie bij NatuurPlus Kenniscentrum.